Ga naar de inhoud

20 juli 2022

Het hydrologische neerslagtekort in Vlaanderen bereikt recordhoogtes. Zo’n tekort is er wanneer er meer water verdampt dan er neerslag gevallen is en momenteel bedraagt dat tekort meer dan 350 liter per vierkante meter. “Dat is hoger dan in de historisch droge zomer van 1976”, zegt hydroloog Patrick Willems. “Als dat aanhoudt komen we in een situatie terecht die we nog nooit gezien hebben.”

We spreken van een hydrologisch neerslagtekort wanneer er meer water verdampt dan er neerslag valt. Het tekort wordt berekend vanaf 1 april, vanaf dan verdampt er verhoudingsgewijs meer water dan er regen valt. 

Een tekort op zich is niet erg, maar als het te hoog oploopt, dreigt een problematische waterschaarste. Uit cijfers van hydroloog Patrick Willems (KU Leuven) blijkt nu dat het hydrologische watertekort in 2022 historische hoge pieken bereikt. 

“Op dit moment bedraagt dat tekort 350 millimeter. Dat betekent dat er sinds 1 april 350 liter water per vierkante meter meer verdampt is dan er neerslag gevallen is. Dat is meer dan in de historisch droge zomer van 1976. Als dit aanhoudt komen we in een situatie terecht die we nog nooit gezien hebben”, aldus Willems.

Het hydrologische neerslagtekort is dus te wijten aan twee factoren. De eerste is een gebrek aan regen. “Afgelopen zomer viel er slechts 110 liter neerslag per vierkante meter”, zegt Sabine Hagedoren. “Normaal is dat meer dan het dubbele en als we kijken naar alle zomers sinds het begin van de metingen in 1833 dan belandt de zomer van 2022 op de negende plaats qua droogte.”

De tweede factor die mee het hydrologische watertekort bepaalt, is verdamping. En daarin speelt de zon natuurlijk een cruciale rol: hoe zonniger en hoe warmer, hoe meer water er verdampt. 2022 blijkt ook op dat vlak een recordjaar te zijn. “Normaal schijnt de zon gemiddeld 1.600 uur op een jaar tijd, maar dit jaar is die grens al overschreden”, vertelde weerman Frank Deboosere in het weerbericht van afgelopen vrijdag. 

Niet alleen het aantal uren zon, maar ook de temperatuur speelt een rol in die verdamping. Het hoeft geen tekening dat het ook op dat vlak al een uitzonderlijk jaar was. Augustus was zelfs de warmste maand ooit sinds het begin van de metingen in 1833 in Ukkel met een gemiddelde temperatuur van 21,4 graden Celsius.

Wat brengt de toekomst?

We zien in de cijfers dat het reeds de vijfde keer in zes jaar tijd is dat het hydrologische neerslagtekort hoge waarden bereikt. Waarden die vroeger slechts om de twintig of vijftig jaar voorkwamen. “En door de klimaatverandering zal dit nog vaker gebeuren”, waarschuwt Willems. 

Op dit moment vloeit er volgens de hydroloog nog te veel regenwater af naar rioleringen en rivieren. “Denk maar aan de natte zomer van vorig jaar. We hebben toen het neerslagtekort van de jaren ervoor een klein beetje kunnen inhalen, maar niet helemaal.”

Om te voorkomen dat er een problematische waterschaarste optreedt, pleit hij dan ook voor extra maatregelen. “We moeten in de wintermaanden – wanneer er meer regen valt – meer water in de bodem laten infiltreren en meer water opvangen in waterbekkens”, besluit de hydroloog.

bronvermelding: Nws, V. (2022, 4 september). Neerslagtekort in Vlaanderen op dit moment groter dan tijdens de historisch droge zomer van 1976. vrtnws.be. Geraadpleegd op 22 september 2022, van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/09/04/neerslagtekort/

Meer weten over Circeaulair? Contacteer ons voor meer informatie!